التهاب و آرتروز مفصل زانو

برای درک بهتر از التهاب مفصل زانو، اجازه دهید ابتدا بدانیم مفصل زانو چگونه کار می کند.

مفاصل در مناطقی از بدن که در آن دو یا چند استخوان گرد هم آمده اند، واقع شده اند. زانو بزرگترین مفصل در بدن ما است. این مفصل توسط 3 استخوان، یعنی ، استخوان ران (فمور)، استخوان قلم پا (درشت نی) و کشکک (پاتلا) تشکیل شده است. انتهای این استخوانها، در داخل مفصل، توسط بالشتک های انعطاف پذیری پوشیده شده است که به نام غضروف شناخته می شوند. غضروف در داخل مفصل زانو مانند "کمک فنر" عمل می کند. بقیه مفصل توسط یک غشا صاف به عنوان غشاء سینوویال پوشانده شده است. غشاء سینوویال مایعی را به داخل حفره مفصل آزاد می کند. این مایع باعث روان شدن مفصل می شود.

مفصل زانو به خم و صاف شدن پاها کمک می کند. این برای انجام فعالیت های مختلف روزمره از قبیل ایستادن، نشستن، پیاده روی، دویدن، پریدن، و چمباتمه زدن کمک می کند .

وقتی که التهاب در مفصل زانو رخ می دهد، به آن آرتروز زانو می گویند. 

آرتروز زانو می تواند هم در مردان و هم در زنان تاثیر ایجاد شود. با این حال، زنان بیشتر در معرض ابتلا به آرتریت هستند. آرتروز اغلب در افراد بالای 50 سال دیده می شود. شما به ویژه اگر  اضافه وزن دارید مستعد ابتلا به آرتروز زانو هستید. همچنین اگر زانوی شما قبلا دچار ضربه و صدمه شده باشد، استعداد بیشتری برای ابتلا به آرتروز زانو دارید. همینطور اگر آرتریت در خانواده شما شایع باشد، این احتمال وجود دارد که شما هم تحت تاثیر این بیماری قرار بگیرید.

استفاده بیش از حد از مفاصلی خاص می تواند خطر ابتلا به آرتریت را افزایش دهد. افرادی که در مشاغلی هستند که نیاز به خم شدن مکرر زانو دارد، در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به آرتریت زانو هستند. 

 علل

دلایل زیادی برای التهاب مفصل ( آرتریت ) زانو وجود دارد. انواع شایع آرتریت زانو در زیر توضیح داده شده است :

آرتروز : آرتروز یا استئو آرتریت، رایج ترین نوع آرتریت زانو است. آرتروز با افزایش سن رخ می دهد و علت اصلی ناتوانی و از کار افتادگی در میان مردان و زنان مسن است. استئو آرتریت به دلیل ساییدگی و پارگی غضروف مفصل زانو ایجاد می شود.غضروف، که یک بالشتک طبیعی در مفاصل است، سفت می شود و به تدریج در طول زمان خاصیت ارتجاعی خود را از دست می دهد. اگر وضعیت بدتر شود، استخوان های مقابل هم می توانند به یکدیگر ساییده شوند . تکه های غضروف ممکن است به داخل مفصل افتاده و شناور شوند، این باعث ایجاد درد مضاعفی خواهد شد.

آرتریت روماتوئید یا التهاب رماتیسمی مفصل : علت این نوع از آرتریت بیش فعالی سیستم دفاعی بدن ( سیستم ایمنی ) ماست. سلول های دفاعی بدن باعث التهاب غشای پوشاننده مفصل می شود و در نهایت می تواند غضروف مفصل را از بین ببرد. استخوان مجاور نیز ممکن است نرمی پیدا کند. کودکان هم ممکن است به آرتریت روماتوئید  دچار شوند و معمولا شامل هر دو مفصل زانو است.

آرتریت بعد از ضربه : این نوع از تورم مفصل  شبیه به استئوآرتریت است و پس از صدمه به مفصل زانو ( مثل شکستگی ) پدید می آید.

نقرس : در این حالت، اسید اوریک در درون مفصل رسوب می کند و می تواند باعث التهاب و ورم شود. 

علائم 

شایعترین علامت آرتروز زانو درد است و هنگامی رخ می دهد که شما فعالیت های روزانه خود را انجام می دهید. درد مرتبط با التهاب مفصل زانو اغلب به تدریج شروع و تشدید می گردد، با این حال گهگاه  می تواند یک شروع ناگهانی داشته باشد.

به دلیل صدمه به غضروف، مفصل زانو سفت و متورم می شود. مفصل ممکن است در لمس گرم باشد، قرمز شود، و ممکن است به سادگی با اندک فشار بر روی زانو درد ایجاد شود. درد، تورم و خشکی مفصل، خم و راست کردن زانو را دشوارمی کند. در نتیجه، دامنه حرکات زانو  محدود می شود.

درد و تورم ممکن است  در صبح ها، و یا پس از فعالیت های خاصی مانند بالا رفتن از پله ها، پیاده روی ، دو زانو نشستن و یا چمباتمه زدن  بدتر شود . شما ممکن است یک احساس پری زانو داشته باشید. همچنین ممکن است یک صدای  سایش را هنگام خم و راست کردن زانو بشنوید.

در طول مراحل اولیه آرتریت، شما ممکن است در زمان هایی شعله ور شدن بیماری را داشته باشید و در زمان های دیگر زانوی شما کاملا طبیعی باشد. با این حال، با پیشرفت بیماری، ممکن است شما حتی در زمان استراحت هم درد داشته باشید. شما نمی ممکن است قادر به حرکت مفصل است. اگر از شروع آرتروز زانوی شما سالهای زیادی گذشته باشد، مفصل تغییر شکل داده، شکل ظاهری پاهای شما را تغییر می دهد و آن را کج و معوج می کند. 

 تشخیص

اگر شما هر نشانه ای در ارتباط با آرتروز زانو در خود می بینید و یا  هر گونه درد و ناراحتی در زانوی خود احساس می کنید، باید با دکتر خود مشورت کنید. پزشکتان، شما را به طور کامل معاینه خواهد کرد و به چگونگی راه رفتن شما، دامنه حرکت در اندام ها یتان و هر گونه تورم یا حساسیت در لمس مفصل زانویتان توجه خواهد نمود. اگر او به آرتریت مفصل شک کند، شما را برای برخی بررسی های تأییدی خواهد فرستاد. یکی از مهمترین این بررسی ها  اشعه ایکس X است. اشعه ایکس، به طور معمول  اگر آرتروز وجود داشته باشد، کاهش فضای مفصلی را در زانوی آسیب دیده نشان خواهد داد. اگر پزشک شما مشکوک به آرتریت روماتوئید و یا نقرس باشد، ممکن است شما را برای برخی از آزمایشات خونی،  ادراری یا مطالعات تصویربرداری مانند ام آر آی ( MRI ) بفرستد. 

درمان

طیف گسترده ای از درمان ها برای آرتروز زانو در دسترس هستند .هدف اصلی در درمان آرتروز زانو، کاهش درد و افزایش قدرت و عملکرد مفصل است. در مراحل اولیه، التهاب مفصل را می توان با روش های غیر جراحی درمان کرد، اما در مراحل پایانی ممکن است جراحی مورد نیاز باشد. شما با  کمک  پزشکتان می توانید درمان مناسب را برای خودتان پیدا کنید. 

درمان های غیر جراحی درمان های غیر جراحی آرتروز زانو عبارتند از: تغییر در شیوه زندگی، ورزش، دستگاه های حمایتی، و داروها. برنامه درمانی شما ممکن است بیش ازیک گزینه را شامل شود.

تغییرات در شیوه زندگی : تغییرات در شیوه زندگی عبارتند از
- کاهش وزن : این یکی از رایج ترین درمان های التهاب مفصل زانوست چرا که وزن ما را زانوهایمان تحمل می کند. کاهش وزن نه تنها درد را کاهش می دهد، بلکه عملکرد زانو را نیز بهبود می بخشد.
- محدودیت فعالیت :  اگر شما دچار آرتروز زانو هستید، محدود کردن فعالیت های خاصی مانند دویدن ، پریدن و بالا رفتن از پله بسیار مهم است . 

 ورزش : ورزش به افزایش انعطاف پذیری مفصل و تقویت عضلات ساق پا کمک  می کند. تمرینات ورزشی در کاهش درد و افزایش دامنه حرکات مفصلی موثر هستند. در میان تمرینات ورزشی مختلف، پیاده روی یکی از مفید ترین ها می باشد. استفاده از عصا یا چوب زیر بغل در طرف مقابل به هنگام راه رفتن، به کاهش فشار بر روی مفصل دچار آرتروز کمک خواهد کرد. ورزش های آبی ( مانند شنا ) و فیزیوتراپی نیز مفید است. درد در مفصل زانو می تواند منجر به ضعف عضلات ران شود. تمرینات آونگی ( نوسان آرام پا به عقب و جلو) به منظور تسهیل حرکات زانو نیز ممکن است مفید واقع شود.

شما می توانید یک برنامه ورزشی فردی که مناسب با نیازها و شیوه زندگیتان باشد را با کمک پزشک یا فیزیوتراپیست خود تدوین کنید.

دستگاه های حمایتی
استفاده از وسایل کمکی از قبیل عصا، کفش های حفظ کننده انرژی، و یا بریس هایی که فشار وزن را بر روی زانوی مبتلا تعدیل می کند، کمک کننده هستند. استفاده از این وسایل می تواند درد در زانو را کاهش دهد و به شما در راه رفتن و حرکت کمک کند. 

  درمان دارویی داروهای متعددی  برای درمان آرتروز زانو استفاده می شود. پزشک داروهای مناسب برای شما را انتخاب خواهد کرد. 

 داروهای ضد التهابی : این ها شایع ترین داروهای تجویز شده برای آرتروز زانو هستند. اینها می توانند درد را تسکین داده و تورم مفصل را کاهش دهند. مهار کننده COX - 2 نوع خاصی از دارو های ضد التهابی است که اغلب برای درد زانو داده می شود. بسیاری از داروهای ضد درد وجود دارند، با این حال، این داروها می توانند بالقوه اثرات جانبی داشته باشند. مشورت با پزشکتان قبل از مصرف هر نوع دارو برای آرتروز زانو، کار عاقلانه ای است. 

 گلوکوزامین و کوندرویتین : کندرویتین سولفات و گلوکوزامین  به طور طبیعی در غضروف مفاصل ما تولید می شود. از این رو، فرمولاسیون ترکیبی از این مواد می تواند به عنوان مکمل خوراکی برای آرتروز استفاده  شود. مشخص شده است که این دسته از داروها در مراحل اولیه آرتروز زانو موثر هستند. اینها درد را کاهش می دهند، تورم را کمتر کرده و عملکرد و تحرک مفصل را بهبود می بخشند. اگر چه این داروها به وفور در دسترس هستند و به عنوان مکمل های غذایی استفاده می شوند، ولی می توانند عوارض جانبی داشته باشند. 

هیالورونیک اسید : اسید هیالورونیک یک ماده طبیعی است که در غضروف مفصلی و مایع مفصلی وجود دارد. پزشک شما ممکن است این مکمل را به منظور بهبود کیفیت مایع مفصلی، داخل مفاصل شما تزریق کند. 

کورتیکواستروئیدها یا کورتون ها : استروئیدها موادی هستند که به عنوان کاهش دهنده التهاب شناخته می شوند. در صورت نیاز، پزشکتان، استروئیدها را به طور مستقیم به داخل مفصل تزریق می کند. پس از تزریق استروئید، شما متوجه کاهش قابل ملاحظه ای در درد و تورم زانوی خود خواهید شد. با این حال، این اثرات تنها  برای چند ماه اثر بخش است و شما ممکن است نیاز به  تکرار تزریق داشته باشید. 

 تزریق نمک طلا :  این درمان ویژه ای است که پزشک شما در صورت ابتلاء شما به آرتریت روماتوئید آن را تجویز خواهد کرد.

ایمونوتراپی : در صورتی که شما دچار آرتریت روماتوئید باشید برخی از داروهای ضد سرطان مثل  متوترکسات  در دوزهای پایین به شما داده می شود.

درمان های جایگزین

همانطور که آرتروز زانو  در میان افراد همه نژادها بسیار شایع است، درمان های جایگزین زیاد با نتایج متغیر نیز در دسترس هستند. این درمان ها عبارتند از : طب سوزنی و درمان پالس مغناطیسی. 

 درمان جراحی

 اگر ورم مفصل شما به درمانهای غیر جراحی پاسخ ندهد، یا اگر شما دچار درد شدید، فقدان حرکات مفصل و یا بد شکلی های شدید اندام شوید ممکن است پزشکتان جراحی را به شما پیشنهاد دهد. درصد موفقیت این عمل ها بیش از 90 درصد است. گزینه های مختلف جراحی برای آرتروز زانو که در دسترس هستند عبارتند از : جراحی آرتروسکوپی، استئوتومی، و جایگزینی مفصل است.

مشاوره تلگرامی: 09393100417

وقت قبلی: 44219771-021

کانال تلگرام بهشت کلینیک           

گالری تصاویر در اینستاگرام